Thái Nguyên đã đầu tư hàng nghìn tỷ đồng vào hệ thống hạ tầng giao thông quy mô lớn, đặc biệt ở phía Nam, bao gồm tuyến Vành đai V và các trục liên kết vùng, tạo nên mạng lưới kết nối liên vùng vượt trội. Hệ thống này đã kiến tạo lợi thế cạnh tranh then chốt, giúp giảm chi phí logistics, rút ngắn thời gian di chuyển, qua đó thu hút mạnh mẽ vốn FDI vào công nghiệp công nghệ cao và đưa Thái Nguyên vào nhóm các tỉnh có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất cả nước.
Giao thông còn là "xương sống" chiến lược, định hình không gian phát triển đô thị – công nghiệp liên tục, mở rộng hành lang đô thị và hình thành chuỗi giá trị tích hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ. Để đón đầu làn sóng đầu tư, tỉnh đang tích cực chuẩn bị quỹ đất sạch, hoàn thiện hạ tầng thiết yếu và phát triển nhà ở, dịch vụ xã hội cho công nhân. Thái Nguyên định vị mình là trung tâm vùng Việt Bắc, một cực tăng trưởng năng động về công nghiệp công nghệ cao, đô thị thông minh và logistics với tầm nhìn trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2050.
Hạ tầng giao thông: Nền tảng kiến tạo lợi thế cạnh tranh vượt trội cho Thái Nguyên
Thưa ông, các dự án xây dựng hạ tầng giao thông quy mô lớn đang được triển khai tại khu vực phía Nam Thái Nguyên đã tạo nên những ưu thế vượt trội nào trong thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh?
Ông Phạm Quang Anh: Trong những năm gần đây, Thái Nguyên đã dành hàng nghìn tỷ đồng để kiến tạo hệ thống giao thông huyết mạch, trọng điểm, quy mô lớn với khả năng kết nối liên vùng vượt trội, đặc biệt tập trung tại khu vực phía Nam của tỉnh. Điển hình là tuyến đường Vành đai V Vùng Thủ đô, cùng với các trục liên kết vùng chiến lược nối Thái Nguyên với Bắc Ninh – Phú Thọ, và kết nối trực tiếp vào cao tốc Hà Nội – Thái Nguyên tại nút giao Yên Bình (phường Vạn Xuân).
Ông Phạm Quang Anh, Giám đốc Sở Xây dựng Thái Nguyên.
Song song đó, các tuyến vành đai liên tỉnh và trục động lực cũng đang được đẩy mạnh triển khai, góp phần hình thành một mạng lưới hạ tầng đồng bộ và hiện đại. Những công trình này không chỉ thay đổi mạnh mẽ diện mạo hạ tầng, mà còn mở ra không gian phát triển mới, nâng cao hiệu quả phục vụ các ngành công nghiệp, đô thị và logistics.
Đáng chú ý, chi phí logistics cho doanh nghiệp đã giảm đáng kể; thời gian di chuyển đến sân bay Nội Bài chỉ còn khoảng 40 phút, và đến cụm cảng Hải Phòng – Lạch Huyện được rút ngắn xuống còn khoảng 1,8 giờ (từ 2,5 giờ trước đây). Đây là một lợi thế cạnh tranh then chốt, giúp Thái Nguyên vượt trội so với các trung tâm công nghiệp hàng đầu trong khu vực như Bắc Ninh, Hải Phòng hay Phú Thọ.
Với hệ thống giao thông được hoàn thiện, Thái Nguyên tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ấn tượng trong thu hút vốn FDI vào lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao. Giai đoạn 2023 – 2024, tỉnh Thái Nguyên liên tục khẳng định vị thế trong nhóm bốn tỉnh có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất cả nước.
Điều này là minh chứng rõ ràng cho vai trò “đòn bẩy” của hạ tầng giao thông trong việc nâng tầm vị thế của tỉnh trên bản đồ chuỗi sản xuất toàn cầu.
Với vai trò là nhà hoạch định quy hoạch, ông đánh giá như thế nào về tầm quan trọng của hạ tầng giao thông trong việc mở rộng không gian đô thị – công nghiệp của Thái Nguyên?
Ông Phạm Quang Anh: Theo quan điểm của tôi, hạ tầng giao thông chính là “xương sống” chiến lược, định hình nên mô hình phát triển đột phá của Thái Nguyên. Sở hữu hơn 13.880km đường bộ cùng mạng lưới đường sắt và đường thủy, tỉnh đang kiến tạo một cấu trúc hạ tầng liên kết vùng độc đáo, hiếm thấy trong khu vực trung du miền núi Bắc Bộ.
Tập đoàn Samsung, một nhà đầu tư chiến lược, đã chọn Vạn Xuân và Phổ Yên làm thủ phủ nhờ lợi thế vượt trội về hạ tầng giao thông và logistics.
Tại khu vực phía Nam – nơi tập trung các nhà đầu tư chiến lược tầm cỡ như Samsung, hạ tầng giao thông hiện đại đã mở ra không gian đô thị liên tục nối Sông Công – Phổ Yên – Vạn Xuân. Đây là nền tảng vững chắc để mở rộng hành lang đô thị, phát triển các khu thương mại, nhà ở xã hội, cùng với các dịch vụ hỗ trợ hạ tầng công nghiệp, từng bước hình thành chuỗi giá trị tích hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ.
Việc mở rộng không gian đô thị cũng tạo điều kiện thuận lợi để tỉnh đầu tư đồng bộ vào hạ tầng xã hội như trường học, y tế, công viên, dịch vụ cho công nhân… nhằm đáp ứng tốc độ gia tăng dân số nhanh chóng. Đây là một trong những mục tiêu chiến lược mà công tác quy hoạch đô thị của Thái Nguyên đang quyết liệt theo đuổi.
Định hướng phát triển đô thị – công nghiệp theo các trục giao thông chiến lược
Thưa ông, quy hoạch của tỉnh đang định hình không gian đô thị – công nghiệp dọc theo các trục giao thông chiến lược với tầm nhìn ra sao?
Ông Phạm Quang Anh: Các quy hoạch gần đây đã định hướng rõ ràng mô hình phát triển các trung tâm đô thị – công nghiệp – logistics dọc theo các trục giao thông chiến lược. Đây là một hướng đi mang tính đột phá, giúp tối ưu hóa quỹ đất, thu hút đầu tư và kiến tạo dòng chảy phát triển bền vững.
Các khu đô thị, công nghiệp và dịch vụ đang phát triển nhanh chóng dọc hai bên tuyến đường Vành đai V, đoạn qua phường Vạn Xuân và xã Phú Bình.
Các khu vực dọc theo cao tốc CT.07, quốc lộ 3, 17, 37, cùng với tuyến Vành đai V và các tuyến Liên kết vùng, đang được ưu tiên bố trí quỹ đất dành cho phát triển đô thị – công nghiệp. Đồng thời, tỉnh cũng đang đẩy nhanh việc hoàn thiện các trục giao thông N2 – N4 – N6 – N7 nhằm hình thành chuỗi đô thị – công nghiệp liên tục từ Phổ Yên (cũ) đến TP Thái Nguyên (cũ), với mục tiêu kiến tạo một cực tăng trưởng mạnh mẽ hướng tới năm 2050.
Song song đó, hai tuyến cao tốc mới Thái Nguyên – Lạng Sơn và Thái Nguyên – Tuyên Quang sẽ mở rộng hành lang kinh tế Đông – Tây, tạo điều kiện thuận lợi kết nối trực tiếp với các cửa khẩu Hữu Nghị, Tân Thanh, cùng với cảng cạn Bắc Ninh và toàn bộ chuỗi logistics của vùng Thủ đô.
Đây là lợi thế chiến lược để thu hút các nhà đầu tư thứ cấp, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ và công nghệ cao.
Theo ông, nhằm đón đầu làn sóng đầu tư FDI vào công nghệ cao, Thái Nguyên đang tập trung tháo gỡ những “điểm nghẽn” nào về quỹ đất, hạ tầng xã hội và nhà ở cho công nhân?
Ông Phạm Quang Anh: Hiện tại, chúng tôi đang tích cực chuẩn bị quỹ đất sạch quy mô lớn thông qua việc mở rộng các Khu công nghiệp (KCN) – Cụm công nghiệp (CCN) tại Yên Bình, Thành Công, Điềm Thụy, Đại Phúc, Trại Cau… với tổng quỹ đất lên đến hàng trăm hecta. Đồng thời, đẩy mạnh triển khai đồng bộ hạ tầng thiết yếu như cấp nước, hệ thống điện thông minh, hạ tầng số và logistics hiện đại.
Hạ tầng nhà ở đô thị và nhà ở xã hội đang được phát triển song hành cùng với hạ tầng giao thông, công nghiệp và đô thị.
Cùng với đó, các dự án nhà ở công nhân, khu lưu trú chuyên gia, cơ sở y tế và giáo dục cũng được ưu tiên phát triển quanh các KCN lớn, nhằm ổn định lực lượng lao động, giảm gánh nặng chi phí xã hội và kiến tạo môi trường sống thuận lợi cho đội ngũ kỹ sư, công nhân. Đây là yếu tố then chốt để xây dựng một môi trường đầu tư bền vững, đáp ứng hoàn toàn các tiêu chí khắt khe của các tập đoàn đa quốc gia.
Thái Nguyên: Kiến tạo trung tâm vùng Việt Bắc với tầm nhìn 2030 – 2050
Thưa ông, giai đoạn 2025 – 2030, Thái Nguyên đặt ra những mục tiêu chiến lược nào trong phát triển hạ tầng?
Ông Phạm Quang Anh: Trong giai đoạn này, tỉnh sẽ tập trung kiến tạo “trục xương sống” hạ tầng giao thông trọng điểm: mở rộng cao tốc CT.07; đầu tư xây dựng các tuyến Thái Nguyên – Lạng Sơn, Bắc Kạn – Cao Bằng; phát triển các tuyến liên kết vùng với Bắc Ninh – Phú Thọ – Tuyên Quang; đồng thời mở rộng hệ thống đường vành đai và các trục hướng tâm đô thị.
Nút giao Yên Bình trên cao tốc Hà Nội – Thái Nguyên đóng vai trò là đầu mối giao thông chiến lược, thúc đẩy Thái Nguyên vươn tầm hội nhập quốc tế.
Tỉnh cũng đang triển khai các dự án xử lý nước thải quy mô lớn tại các đơn vị hành chính cũ như Thái Nguyên – Phổ Yên – Sông Công, nhằm đáp ứng các tiêu chí nâng loại đô thị.
Song hành là việc phát triển các không gian xanh, công viên, hồ điều hòa, hướng tới một đô thị văn minh – đáng sống, chuẩn bị sẵn sàng cho lộ trình trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2050.
Với vai trò là cơ quan tham mưu chiến lược, Sở Xây dựng sẽ ưu tiên những giải pháp đột phá nào trong công tác xây dựng hạ tầng nhằm kiến tạo môi trường đầu tư thuận lợi và hấp dẫn?
Ông Phạm Quang Anh: Trong tầm nhìn dài hạn, Thái Nguyên định vị mình là trung tâm vùng Việt Bắc, một cực tăng trưởng năng động về công nghiệp công nghệ cao, đô thị thông minh và logistics. Sở Xây dựng sẽ tiếp tục tham mưu mạnh mẽ cho việc cải cách thủ tục hành chính, minh bạch hóa quy hoạch và đẩy nhanh tốc độ đầu tư vào các dự án hạ tầng chiến lược, nhằm tạo dựng một môi trường đầu tư ngày càng hấp dẫn và cạnh tranh.
Các tuyến đường lớn mới được xây dựng đang mở ra dư địa phát triển rộng lớn cho công nghiệp và đô thị của Thái Nguyên.
Ba nhóm giải pháp trọng tâm được chúng tôi ưu tiên bao gồm: Tái cấu trúc không gian đô thị – công nghiệp theo mô hình đa cực, với phía Nam là trung tâm công nghiệp – dịch vụ chủ chốt, và phía Bắc phát triển đô thị sinh thái gắn liền với du lịch Ba Bể; Đẩy mạnh đầu tư vào các dự án giao thông chiến lược và hạ tầng số, hướng tới xây dựng đô thị thông minh và phát triển kinh tế số; Hoàn thiện đồng bộ hạ tầng xã hội, đặc biệt là nhà ở công nhân, các dịch vụ đô thị thiết yếu và kiến tạo môi trường sống bền vững.
Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một môi trường đầu tư minh bạch, ổn định và có sức cạnh tranh cao, đưa Thái Nguyên trở thành cực tăng trưởng động lực mới của vùng Việt Bắc.
Trân trọng cảm ơn ông!
